Practise non-action.
Work without doing,
Bovenstaand citaat doelt op een taoïstisch principe dat voor mij een bron is van onschatbare inspiratie. In het volgende artikel wil ik graag delen hoe dit principe voor HSPs kan bijdragen aan een leven waarin moeiteloosheid, innerlijke rust en balans voorop staan.
Ik heb het over wu wei, doen door niet-doen.
Een kernconcept in het taoïsme.
Raadselachtig, wonderlijk, inspirerend, ontroerend, vreugdevol en meer.
Laat wu wei tot je doordringen en je leven gaat er compleet anders uit zien.
Kun je iets bereiken zonder inspanning?
Van jongs af aan worden we in de westerse maatschappij doordrenkt met de gedachte dat je hard zullen moeten werken om echt iets te bereiken in het leven. Zonder inspanning geen resultaat. Je zult je best moeten doen.
Werken voor cijfers, tentamens, diploma’s. Werken aan een gezond lichaam, werken aan je relatie, werken aan jezelf. Doelen, focus, richting, keuzes, actie.
Maar, hoe gezond is dat eigenlijk voor HSPs?
De weg van ‘doen’ & ‘niet-doen’
Laat ik bovenstaande de weg van ‘doen’ noemen.
De weg van het denken, plannen, handelen. De weg van wilskracht.
En, hoewel zij overheerst in het Westers denken, zij is slechts één kant van eenzelfde medaille.
Er bestaat ook een andere manier. De weg van niet-doen.
De weg van meebewegen, niet forceren, in harmonie zijn met de natuur.
De weg van je ware aard.
Niet-doen is niet niets doen. Het is doen met de minste (in)spanning, zonder moeite.
Handelen dat voortkomt uit een innerlijk aanvoelen van het natuurlijk ritme van de wereld in en om je.
Wu wei nodigt uit om met een frisse blik te kijken naar waar je lichter kunt leven.
De nadelen van de weg van ‘doen’ voor HSPs
Als je een HSP bent is de weg van ‘doen’ mijns inziens niet altijd heilzaam. Want als je gezegend bent met een extreem sensitief lichaam en zenuwstelsel is volhouden en doorzetten een crime. Als je namelijk te lang blijft volhouden, raak je overprikkeld en uitgeput en duurt het ook langer voor je herstelt. Dit is overigens niet alleen zo voor HSPs maar zij ondervinden er wel meer last van.
Bij mij was in mijn puberteit al duidelijk dat ik anders was dan anderen. Toen had ik slechts het referentiekader waarin ‘je best doen’ en ‘streven’ ‘normaal’ was. Waar mijn vrienden konden genieten van stretching their limits antwoordde mijn lichaam echter met stress symptomen.
Mijn grenzen lagen dichterbij. Bij mij werkte het anders. Ja, ik kan mijn grenzen wel oprekken, maar met mate. En met beleid.
Toen ik in 1997 ziek werd in Kenia en na thuiskomst niet meer herstelde was het gedaan met mijn wilskracht. Geen energie meer over om überhaupt iets te willen, laat staan mijn best doen.
Voordelen van de weg van ‘doen’?
Overigens zijn er natuurlijk ook voordelen van ‘doen’: je bereikt (een zelfgekozen) resultaat of doel, je manifesteert een idee, je hebt focus en je weet hoe je kunt komen waar je heen wilt. Zonder resultaatgerichtheid, vastberadenheid en volharding zouden er geen huizen worden gebouwd, nieuwe technologieën worden ontwikkeld of symfonieën worden geschreven.
Lang leve doen!
Maar als HSP is het belangrijk om jezelf de vraag te stellen of en wanneer de weg van het doen schadelijk is voor je systeem. De vraag rijst ook of de beelden van het doel of resultaat dat je voor ogen hebt kloppen bij wie je in wezen bent.
Ga je over je grenzen? Forceer je jezelf ?
Als je je bewust bent van de mogelijke opties kun je in ieder geval kiezen. Je hebt de mogelijkheid om af te wegen of de nadelen opwegen tegen de voordelen. Of bewust te kiezen voor een andere manier.
Voor mij betekende ziek worden een omwenteling. Het was duidelijk dat mijn lichaam niet zomaar zou herstellen. Ik was genoodzaakt me over te geven aan het tempo van mijn lijf. Die overgave was het einde van het tijdperk van mijn best doen en het begin van een nieuwe manier van omgaan met mezelf en het leven.
Meer natuurlijk en vanzelfsprekend.
In harmonie met wie ik in wezen ben.
De Tao van Poeh en Wu Wei
Het taoïsme is van origine een Chinese filosofisch-religieuze stroming. Tao betekent Weg. Je kunt het omschrijven als een “system of belief, attitudes and practices set towards the service and living to a person’s own nature”.
Misschien ken je de Tao van Poeh van Benjamin Hoff? Het is een uitleg van de leer van het taoïsme aan de hand van fragmenten uit de boeken over Winnie de Poeh van de schrijver A.A. Milne.
Een boekje om te herlezen en blijven herlezen. Het heeft me ten diepste geïnspireerd om een manier van leven te creëren waarin ik recht doe aan mijn sensitieve aard.
Wat me het meest trof toen ik de Tao van Poeh voor het eerst las was wu-wei, doen door niet-doen. Het is een wezenlijk concept in het Taoisme. Winnie de Poeh personifieert de pricipes van wu wei, zonder dat hij zich daar bewust van is.
Hieronder een fragment uit de Tao van Poeh om te illustreren wat met wu wei bedoeld wordt.
“Hoe doe je dat eigenlijk Poeh?
“Hoe doe ik wat?” vroeg Poeh.
“Zo moeiteloos worden”.
“Och, ik doe niet zoveel van het een of het ander”, zei hij.
“Maar al die dingetjes van je worden toch maar gedaan”.
“Die gebeuren gewoon zo’n beetje”.
Gratis ebook
Voor meer innerlijke kracht, dichter bij jezelf blijven
en verbinding met je kern
Moeite-loosheid
De letterlijke betekenis van wu wei is ‘niet handelen tegen de aard der dingen in’. Op de site Taoism for the modern world vond ik een interessante definitie: “wu wei is learning to not impose mind upon the world”.
Er komen twee vragen op:
Wat is de ‘aard der dingen’?
En wat is ‘imposing mind upon the world’?
‘Doen’ heeft ogenschijnlijk iets te maken met wat onze mind (denken) vindt van de dingen en wat zij ons daarmee oplegt. ‘Niet-doen’ nodigt ons uit om de filter van het denken los te laten en met compassie te ervaren hoe het is. Het vraagt om een doorvoeld inzicht in hoe onze mind functioneert.
Ergens een open deur. Relatief makkelijk te begrijpen.
Maar, hoe laten we de filters van het denken los?
Hoe onderscheiden we mind (ego) van de aard der dingen?
Laten we voor nu binnen het kader blijven van ‘je best doen’ versus ‘minder (je best) doen’.
Dit alleen al kan er voor zorgen dat er een nieuwe wereld opengaan. Laten we openstaan voor de gedachte dat niet alles wat we willen gezond is voor ons. En niet alles wat voortvloeit uit de stroom en wat ons gegeven wordt willen we hebben.
Wu wei nodigt mij uit om te kijken waar ik mezelf iets opleg, waar ik meer wil bereiken dan wat ‘klopt’. Het vraagt om waar te nemen hoe mijn mind functioneert en diep te doorvoelen wat voor mij werkelijk van waarde is.
Niet-doen: verzachten en minder minder minder ‘doen’
Stel je voor je doet thuis yoga oefeningen. Je hebt een doel. Je wilt graag soepeler worden en ook meer ontspanning ervaren. Dan stap je op je mat, doet een aantal asanas (yogahoudingen) en merkt dat je in de houdingen niet echt kunt ontspannen en loslaten.
Ben je misschien teveel je best aan het doen?
Wil je meer bereiken dan misschien op dit moment haalbaar is?
Hoe compassievol ben je naar je eigen lichaam?
Respecteer je haar grenzen?
Zomaar wat vragen om jezelf te stellen en te onderzoeken of (je best) doen in je denken, voelen en handelen geslopen is. En als je dat opmerkt dan nodig ik je uit om te stoppen, te verzachten en door te gaan en minder minder minder minder te doen….
Happy body – Happy Sensitive
Bij mij heeft het zaadje van wu wei zich ontwikkeld tot een stevige plant. Ik heb leren leven met vragen als ‘Hoe kan ik iets doen zonder al te veel inspanning? En ‘Hoe kan ik doen zonder mijn wil teveel te gebruiken en toch niet verzanden in totale ledigheid?’
Stap voor stap heb ik mijn lichaam opnieuw leren ‘gebruiken’, of liever gezegd heb ik geleerd mee te bewegen met haar ritme.
Wu wei is voedend, inspirerend, zacht, echt, waar en helend voor je lijf.
Ik wens jou de vruchten van wu wei toe!
#enjoy sensitivity
met warme groet,
Anita
Laat je reactie achter, ik lees je graag!
Waar en wanneer stretch jij je limits terwijl dat niet gezond is voor je sensitief systeem?
Wat maakt dat je dit doet?
En, waar en wanneer herken je het principe van wu wei in je leven?
Wil je met minder moeite leren leven?
Kijk hier voor 1-1 begeleiding
Of download het gratis ebook Leef vanuit je Centrum.
Zie de afbeelding in het midden van het artikel of in de sidebar.
Rest mij onderstaand citaat te delen.
Iedere dag herinnert het me weer aan de staat van zijn van niet-doen.
Wu wei refers to the cultivation of a state of being in which our actions are quite effortlessly in alignment with the ebb and flow of the elemental cycles of the natural world.
It is a kind of “going with the flow” that is characterized by great ease and awake-ness, in which – without even trying – we’re able to respond perfectly to whatever situations arise.
Pingback:Stop met je best doen !
Lieve Anita, heerlijk stukje leesvoer, sluit zo aan bij het proces waar ik in zit❣️ Dankbaar dat jij jouw bewustwordingsproces met mij en vele anderen deelt❣️❣️
❤️Hartegroet van Helen Verschoor.
Lieve Heleen, wat fijn te horen! Jij dank voor het delen 🙏 Word ik blij van ! Liefs, Anita
Door 30 dagen met jouw programma te werken en tai chi te beoefenen, ben ik verder geïnspireerd geraakt in de tao van Poeh _ wu wei. Ik ga hier meer over lezen, over moeiteloos iets doen. Bedankt Anita.